Motywacja wewnętrzna i zewnętrzna: czym są i jak mogą Ci pomóc?
Z pewnością znasz osoby, które zawsze osiągają wszystko, co sobie postanowią. Możesz się zastanawiać, co je łączy: inteligencja, wytrwałość, silna wola, a może szczęście? Oczywiście, sukces często wynika z połączenia tych czynników. Jest jednak jeden kluczowy element, bez którego żadna z tych osób prawdopodobnie nie zrealizowałaby swoich celów: motywacja.
Motywację można podzielić na dwa główne typy: motywacja wewnętrzną i zewnętrzną. W tym artykule dowiesz się: czym się charakteryzują, jakie są między nimi różnice i dlaczego każda z nich będzie niezbędna, aby pomóc Ci w osiągnięciu celów.
Czym jest motywacja i dlaczego jest tak istotna?
Motywacja definiowana jest jako zespół wewnętrznych lub zewnętrznych czynników, które częściowo wpływają na działania człowieka. Mówiąc prościej, kiedy ktoś jest zmotywowany, wszystkie jego działania i energia skupiają się na osiągnięciu konkretnego celu.
Obecnie motywację często uznaje się za klucz do sukcesu. Napędza ona inne umiejętności prowadzące do realizacji celu, takie jak silna wola, wytrwałość, optymizm czy pozytywne nastawienie. Właśnie dlatego firmy, które potrafią skutecznie motywować swoich pracowników, są nawet o 50% bardziej wydajne. Czy potrafisz sobie wyobrazić, co by się stało, gdybyś zastosował te zasady w swoim życiu? Należy podkreślić, że motywacja może być wynikiem czynników wewnętrznych lub zewnętrznych. Dlatego właśnie dokonuje się podziału na motywację wewnętrzną i zewnętrzną.
Różnice między motywacją wewnętrzną a zewnętrzną
Chociaż zarówno motywacja wewnętrzna, jak i zewnętrzna odgrywają kluczową rolę w osiągnięciu sukcesu, nie są tym samym i nie działają w ten sam sposób. Czy znasz różnicę między motywacją wewnętrzną a zewnętrzną?
Motywacja wewnętrzna to ta, która pochodzi z naszego wnętrza i nie jest zależna od bodźców zewnętrznych. Nagrody wynikające z tego rodzaju motywacji są wyłącznie osobiste: poczucie własnej wartości, satysfakcja z realizacji celu, niezależność, wewnętrzna siła, pewność siebie, itp.
Z kolei motywacja zewnętrzna to zestaw działań podejmowanych w celu uzyskania nagrody zewnętrznej. Najczęściej kojarzy się ją z gratyfikacją finansową, jednak motywacja zewnętrzna to nie tylko dążenie do podwyżki. Chodzi tu także o uzyskanie uznania od innych – pochwały, wsparcie psychiczne czy inne formy aprobaty odgrywają kluczową rolę w motywacji zewnętrznej.
Główna różnica między tymi rodzajami motywacji polega na źródle bodźca, który je wywołuje. Jeśli podejmujesz działania z chęci samorozwoju, pragnienia zdobycia nowych umiejętności lub z potrzeby solidnego wykonywania obowiązków, mamy do czynienia z motywacją wewnętrzną.
Natomiast jeśli Twoje działania wynikają z chęci uzyskania awansu, pragnienia uznania lub nawet unikania negatywnych konsekwencji (jak kary wobec dzieci), mamy do czynienia z wyraźną motywacją zewnętrzną.
Motywacja jako klucz do sukcesu
Aby osiągnąć jakikolwiek cel, musisz znaleźć równowagę pomiędzy motywacją wewnętrzną a zewnętrzną – zarówno na poziomie indywidualnym, jak i zespołowym. W związku z tym przeprowadzono liczne badania na temat roli obu rodzajów motywacji w życiu osobistym i zawodowym. Jednak jedną z najbardziej znanych teorii motywacji wewnętrznej jest teoria autodeterminacji autorstwa Edwarda Deciego i Richarda Ryana (1975).
W tej teorii, psychologowie i profesorowie z Uniwersytetu w Rochester dowodzą, że motywacja wewnętrzna pojawia się u każdego człowieka, gdy zostaną spełnione pewne potrzeby:
potrzeba autonomii,
potrzeba relacji,
potrzeba kompetencji.
Innymi słowy, kiedy Twoje zachowanie i zmiany wynikają z osobistej chęci doskonalenia siebie i osiągania poczucia spełnienia, bez oczekiwania na zewnętrzne nagrody, można mówić o motywacji wewnętrznej. Co więcej, ten rodzaj motywacji wewnętrznej często wiąże się z wydzielaniem serotoniny.
Wysoki poziom serotoniny w organizmie prowadzi do poczucia szczęścia, spokoju i optymizmu, a także zmniejsza uczucie lęku i poprawia zdolności poznawcze.
Podsumowując, motywacja wewnętrzna oraz dobry nastrój idą w parze, znacząco zwiększając Twoje szanse na osiągnięcie celów.
Synergia motywacji wewnętrznej i zewnętrznej – jak na siebie wpływają?
Motywacja wewnętrzna i zewnętrzna nie są zupełnie niezależne od siebie. Zgodnie z badaniami, zewnętrzne nagrody mogą wpływać na motywację wewnętrzną na różne sposoby:
Nadmierne korzystanie z pochwał, gratyfikacji (zewnętrznych) w przypadku działań, które naturalnie powinny wynikać z motywacji wewnętrznej, może prowadzić do jej osłabienia. Zatem, w celu wzmocnienia swojej wewnętrznej motywacji, nie należy nadużywać bodźców zewnętrznych.
Motywacja zewnętrzna może być bardzo przydatna, zwłaszcza na początku wykonywania zadań, których nie podjęłabyś/podjąłbyś się wyłącznie z wewnętrznej potrzeby.
Motywacja zewnętrzna, taka jak uznanie społeczne, często prowadzi do wzrostu motywacji wewnętrznej.
Świetnym przykładem współdziałania motywacji wewnętrznej i zewnętrznej jest proces nauki. Kto nie chciałby poszerzać swojej wiedzy, aby czuć się bardziej spełnionym w pracy? Motywacja, która często wynika z osobistej chęci rozwoju, może także otworzyć przed Tobą nowe możliwości zawodowe, takie jak lepsze oferty pracy czy podwyżki.
Jeśli wśród Twoich wewnętrznych motywacji znajduje się chęć rozwoju osobistego i zawodowego, sprawdź Santander Open Academy. Jest to przestrzeń edukacyjna, która pomoże Ci rozwijać swoje kompetencje. Dołącz do naszej globalnej platformy edukacyjnej, zyskaj dostęp do bezpłatnych szkoleń i stypendiów od czołowych uczelni i instytucji.
